فیتنس چیست؟
فیتنس مجموعه اقداماتی است که باعث تناسب اندام و تندرستی میشود. در واقع میتوان گفت که بدنسازی شامل رشتههای فيتنس، بادی بيلدينگ، بادی كلاسيك و سایر شاخههای دیگر است که در این میان فیتنس بین خانمها محبوب بیشتری دارد. دلیل این امر این است که فیتنس به زنان کمک شایانی میکند تا اندامی متناسب و زیبا داشته باشند. امری که امروزه برای همه به ویژه زنان بسیار حائز اهمیت است.
فیتنس، شامل تمرینات برای عضلات سینه، شکم، بازو، مچ و گردن میشود. فیتنس همراه با حرکات ریتمیک و آکروبایتک بوده و نیازی به وزنه زدنهای سنگین ندارد. به همین دلیل این مجموعه ورزشها بر خلاف سایر رشتههای بدنسازی، برای بانوان نیز به راحتی قابل انجام است. فیتنس تمرکزی بر ساخت ماهیچه ندارند و تنها روی فرم و زیبایی آن کار میکند. بستگی به هدفی که فیتنس را انجام میدهیم و نوع تمرینات و رژیم غذایی، میتوانیم وزن را کم یا زیاد کنیم، عضله بسازیم یا چربی بسوزانیم. گاهی هم برخی اشخاص که فیتنس انجام میدهند نه به دنبال رسیدن به وزن خاصی هستند و نه میخواهند به طور مشخص عضله بسازند یا چربی بسوزانند. آنها میخواهند تنها اندام مناسبی داشته باشند، این موضوع همانطور که گفتیم باعث شده این ورزش بین زنان محبوبیت بالایی داشته باشد.
نگاهی به فیتنس از ابتدای شکلگیری تاکنون
قبل از انقلاب صنعتی، تناسب اندام به عنوان انجام فعالیتهای روزانه بدون خستگی یا بیحالی بیمورد تعریف میشد. با این حال با اتوماسیون و تغییرات در سبک زندگی، اکنون فیتنس معیاری برای سنجش توانایی بدن برای عملکرد مؤثر در کار و فعالیتهای اوقات فراغت، سالم بودن، مقاومت مقابل بیماریها و مواجهه با شرایط اضطراری در نظر گرفته میشود. در حوالی سال ۱۹۵۰، شاید مطابق با انقلاب صنعتی و جنگ جهانی دوم، اصطلاح تناسب اندام در زبان عامیانه غربی به میزان ده برابر افزایش یافت.
تعریف مدرن تناسب اندام یا توانایی یک فرد برای انجام یک عملکرد خاص یا یک تعریف جامع از سازگاری انسان برای مقابله با موقعیتهای مختلف را توصیف میکند. این امر منجر به ارتباط متقابل تناسب اندام انسان و جذابیت فیزیکی شده که صنایع جهانی تناسب اندام و تجهیزات تناسب اندام را بسیج کرده است. با توجه به عملکرد خاص، تناسب اندام به افرادی نسبت داده میشود که دارای توانایی هوازی یا بیهوازی قابل توجهی هستند به عنوان مثال، استقامت یا قدرت. یک برنامه تناسب اندام کامل، فرد را در تمام جنبههای تناسب اندام در مقایسه با تمرین تنها مانند تمرینات استقامتی قلبی، تنفسی یا فقط تمرینات با وزنه، بهبود میبخشد. یک برنامه تناسب اندام جامع متناسب با یک فرد معمولا بر یک یا چند مهارت خاص و روی سن یا نیازهای مرتبط با سلامتی مانند سلامت استخوان تمرکز میکند.
بسیاری از منابع همچنین سلامت روانی، اجتماعی و عاطفی را به عنوان بخش مهمی از تناسب اندام کلی ذکر میکنند. این امر اغلب در کتابهای درسی به صورت مثلثی متشکل از سه نقطه ارائه میشود که نشاندهنده فیتنس و تناسب اندام، شرایط عاطفی و وضعیت ذهنی است. فیتنس همچنین میتواند از بسیاری از بیماریهای مزمن ناشی از شیوه زندگی ناسالم یا پیری پیشگیری کند یا آنها را درمان نماید. ورزش همچنین میتواند با افزایش فشار خواب به برخی افراد کمک کند تا بهتر بخوابند و احتمالا برخی از اختلالات خلقی را در برخی افراد کاهش دهد. تحقیقات در حال توسعه نشان داده است که بسیاری از مزایای ورزش از طریق نقش عضله اسکلتی اعمال میشود. این به آن معنا است که ماهیچههای منقبض، مواد متعددی به نام میوکینها را آزاد میکنند که باعث رشد بافت جدید، ترمیم بافت و عملکردهای مختلف ضدالتهابی میشوند که به نوبه خود خطر ابتلا به بیماریهای التهابی مختلف را کاهش میدهند.
دستورالعملهای فعالیت بدنی ۲۰۱۸ وزارت بهداشت آمریکا توصیه میکنند که همه بزرگسالان باید در طول روز بیشتر حرکت کنند و کمتر بنشینند تا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت از جمله سلامت روانی، عاطفی و جسمی را بهبود بخشند. برای سلامتی، بزرگسالان باید حداقل ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط یا ۷۵ تا ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی هوازی با شدت شدید یا ترکیبی معادل از هر دو را در طول هفته انجام دهند. توصیه به انجام فعالیت بدنی در دورههای حداقل ۱۰ دقیقهای حذف شده است، زیرا تحقیقات جدید نشان میدهد که تمرینات با هر مدت زمانی مفید است. با انجام بیش از ۳۰۰ دقیقه (۵ ساعت) فعالیت بدنی با شدت متوسط در هفته، میتوان به مزایای سلامتی بیشتری دست یافت. بزرگسالان همچنین باید فعالیتهای تقویتکننده عضلانی را انجام دهند که شدت متوسط یا بیشتر دارند و تمام گروههای عضلانی اصلی را در دو یا چند روز در هفته درگیر میکنند، زیرا این فعالیتها فواید سلامتی بیشتری دارند.
دستورالعملهایی که در ژوئیه ۲۰۱۱ در بریتانیا منتشر شد، شامل نکات زیر است: شدت ورزش کردن یک فرد، مهم است و فعالیتهای سبک مانند قدم زدن و کار در خانه بعید است که تاثیر مثبت زیادی بر سلامت بیشتر افراد داشته باشد. برای اینکه ورزش هوازی مفید باشد، باید ضربان قلب را افزایش داده و باعث تعریق شود. یک فرد باید حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته هواگیری با شدت متوسط انجام دهد. از این توصیهها میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد که مهم نیست ورزش شما چقدر طول میکشد مثلا ۳۰ دقیقه در روز یا ۳ مرتبه ۱۰ دقیقهای. شدن فعالیت عاملی مهم است که باید تنفس و ضربان قلب شما را افزایش دهد، بنابراین فعالیتهای عادی روزانه نمیتواند ورزش تلقی شود.
فواید فیتنس
فعالیتهای استقامتی یا هوازی، تنفس و ضربان قلب شما را افزایش میدهند. آنها قلب، ریهها و سیستم گردش خون شما را سالم نگه میدارند و تناسب اندام کلی را بهبود میبخشند. به عنوان مثال میتوان به پیادهروی سریع، دویدن، شنا و دوچرخهسواری اشاره کرد. تمرینات قدرتی یا مقاومتی، عضلات شما را قویتر میکنند. برخی از نمونهها بلند کردن وزنه و استفاده از نوار مقاومتی است. ورزشهای تعادلی میتوانند راه رفتن روی سطوح ناهموار را آسانتر کرده و به جلوگیری از سقوط کمک کنند. برای بهبود تعادل خود، تای چی یا تمریناتی مانند ایستادن روی یک پا را امتحان کنید. تمرینات انعطافپذیری عضلات شما را کش میدهد و میتواند به بدن شما کمک کند تا نرم بماند. یوگا و انجام حرکات کششی مختلف میتواند شما را انعطافپذیرتر کند.
قرار دادن ورزش منظم در برنامه روزانه ممکن است در ابتدا دشوار به نظر برسد. اما میتوانید به آرامی شروع و زمان تمرین خود را در چند مقطع تقسیمبندی کنید. حتی انجام ۱۰ دقیقه در یک زمان خوب است. شما میتوانید به میزان توصیه شده ورزش ادامه دهید. اینکه چقدر به ورزش نیاز دارید به سن و سلامتی شما بستگی دارد. کارهای دیگری که میتوانید برای بهترین استفاده از تمرینات خود انجام دهید عبارتند از: فعالیتهایی را انتخاب کنید که روی تمام قسمتهای مختلف بدن، از جمله هسته بدن (ماهیچههای اطراف کمر، شکم و لگن) کار میکنند. استحکام خوب هسته، تعادل و ثبات را بهبود میبخشند و به جلوگیری از آسیب کمر کمک میکنند. انتخاب فعالیتهایی که از آنها لذت میبرید را به تمرینات روزانه اضافه کنید. اگر از انجام آن لذت ببرید، آسانتر است که ورزش را به بخشی منظم از زندگی خود تبدیل کنید. ورزش ایمن را با تجهیزات مناسب برای جلوگیری از صدمات انجام دهید. همچنین به بدن خود گوش دهید و زیادهروی نکنید. هدفگذاری برای خود داشته باشید چون اهداف باید شما را به چالش بکشند، اما در عین حال واقعبینانه باشند. هنگامی که به اهداف خود میرسید، پاداش دادن به خود نیز مفید است. پاداشها میتواند چیز بزرگی باشد، مانند وسایل تمرینی جدید یا چیز کوچکتری مانند بلیط سینما.
نکات مهم درباره فیتنس
حفظ آمادگی جسمانی خوب میتواند به پیشگیری از برخی عارضهها کمک کند. با ورزش، ترکیب بدن میتواند بدون تغییر وزن، شرایط بهتری پیدا کند. قلب ورزشکاران بسته به رشته ورزشی انتخابی آنها تغییرات متفاوتی را نشان میدهد. قدرت عضلانی به دلیل هیپرتروفی فیبر و تغییرات عصبی افزایش مییابد. حرکات کششی برای افزایش انعطافپذیری میتواند تعدادی از مراجعات پزشکی را کاهش دهد. تناسب اندام به این بستگی دارد که فرد تا چه حد هر یک از مولفههای سالم بودن را برآورده میکند. وقتی صحبت از سلامت و تناسب اندام میشود، این مؤلفهها عبارتند از:
-قلبی تنفسی
-قدرت عضلانی
-استقامت عضلانی
-زیبایی اندام
-انعطافپذیری